Božidar Knežević’s Thoughts
Abstract
Božidar Knežević (1862–1905) was a Serbian philosopher, writer and moralist. His philosophico-historical system is presented in his two-volume Principi istorije [The Principles of History]. As a positivist and evolutionist, he contemplated history as an evolutionary ascent of the universe and nature, since its creation, towards a moral and intellectual unification of humankind. There are different theories on the origin of Knežević’s Misli [Thoughts], his most influential work, which appeared in 1902. This moralistic book was considered to contain some simplified ideas already explored in The Principles of History. The comparison of the two books, however, sheds further light on the problem since most of the aphorisms published in the Thoughts cannot be traced back to The Principles of History. Some thoughts are based on the ideas Knežević brought to the fore in his capital work, but others are products of the author's authentic experiences and deep feelings.
References
[Jeremić, Dragan] D. Je. "Knežević, Božidar, istoričar i filozof (Ub, 20. III 1862 - Beograd, 3. III 1905)". Enciklopedija Jugoslavije, 5, Jugos-Mak [1955-1971; glavni redaktor Miroslav Krleža]. Zagreb: Izdanje i naklada Leksikografskog zavoda FNRJ, 1962, стр. 263–264.
Atanasijević Ksenija. "Božidar Knežević". U: Božidar Knežević, Misli. Priredila Paulina Lebl-Albala, predgovor Ksenija Atanasijević. Beograd: Srpska književna zadruga, 1931, str. III-XXXVI.
Domanović, Radoje. "Sećanje na Milovana Đ. Glišića" ["Čitano na Glišićevom večeru u Narodnom pozorištu 4. marta 1908]. Srpski književni glasnik, knj. XX, 8, 174 (16. april 1908), str. 561-547.
Gligorić, Velibor. "Neohumanisti". U: Velibor Gligorić, Oni koji odlaze VI. Beograd, 1932, str. 11-20.
Grubačić, Kosta. Božidar Knežević, monografija o znamenitom srpskom filozofu istorije. Sarajevo: Veselin Masleša, 1962.
Jovanović, Slobodan. "O srpskom nacionalnom karakteru. Jedan prilog za proučavanje srpskog nacionalnog karaktera", Glas kanadskih Srba, 30, 1644 (24. oktobar 1963), 1650 (5. decembar 1963); Jedan prilog za proučavanje srpskog nacionalnog karaktera, Avala, Printing and Publishing Company Ltd., Windsor, Ont. Canada 1964, str. 38.
Jovanović, Slobodan. "Uroš Petrović" [Predgovor u knjizi]: Uroš Petrović, Za svaki dan. Beograd: Izdavačka knjižarnica S. B. Cvijanovića, 1926, str. III-XIV.
Knežević 1902a = Knežević, Bož. "Misli", [od Božidara Kneževića], Srpski književni glasnik, knj. V, 2, 24 (16. januar 1902), str. 108-113; 3, 25 (1. februar 1902), str. 192-198; 4, 26 (16. februar 1902), str. 272-281.
Knežević 1902b = Knežević, Bož. Misli. Beograd: Štampano u Državnoj štampariji Kraljevine Srbije, 1902.
Knežević 2002a = Knežević, Božidar. Misli. Priredila Aleksandra Vraneš. Ub: Gradska biblioteka "Božidar Knežević", 2002.
Knežević, Božidar, Čovek i istorija, Biblioteka: Srpska književnost u sto knjiga. Knjiga 42. predgovor, izbor i redakcija Dragan M. Jeremić, Matica srpska, Srpska književna zadruga, Novi Sad - Beograd 1972.
Knežević, Božo. Principi istorije. Knjiga II, Proporcija u istoriji. Beograd: Kraljevsko-srpska državna štamparija, 1901.
Knežević, Božo. Principi istorije. Knjiga prva, Red u istoriji. Beograd: Kraljevsko-srpska državna štamparija, 1898.
M. Knežević 2002 = Knežević, Milka, "Život mojih roditelja", u: Božidar Knežević, Beležnica (1896-1897). Priredila Aleksandra Vraneš. Ub: Gradska biblioteka "Božidar Knežević", 2002, str. 77-94.
Milosavljević, Boris, "Božidar Knežević (1862-1905): biografija, delo, kritika i recepcija", Theoria 3 (2017), str. 155-196. CrossRef
Milosavljević, Boris, "Božidar Knežević". U: Srbi 1903-1914. Istorija ideja. Priredio Miloš Ković. Beograd: Klio 2015, str. 442-445.
Petronijević, Branislav. "Feljton. Božidar Knežević", Politika II, 399 (20. februar 1905), str. 1-2.
Petronijević, Branislav. "Principi istorije, knjiga prva. Red u istoriji. Napisao Boža Knežević", Delo III, 19 (1898), str. 491-506.
Petronijević, Branislav. "Referat o rukopisu g. Bože Kneževića 'Principi Istorije', knjiga druga" u: "Radnja Glavnoga prosvetnoga saveta. Sastanak 742-gi, držan 29 septembra 1899," Prosvetni glasnik, službeni list Ministarstva prosvete i crkvenih poslova XX, 12 (decembar 1899), str. 692-693.
Popović, Bogdan. "Tri priče Radoja Domanovića [I]", Srpski književni glasnik VI, 6, 36 (16. jul 1902), str. 1067-1081.
S. S. 1905 = S. S. [Stevan Sremac*]. "Boža Knežević, književnik", Politika II, 397 (18. februar 1905), str. 2. CrossRef
Skerlić, Jovan. "Božidar Knežević", Srpski književni glasnik XIV, 5, 99 (1. mart 1905), str. 398-400.
Skerlić, Jovan. "Misli, od Bož. Kneževića. Beograd, 1902," Srpski književni glasnik VI, 4, 34 (16. jun 1902), str. 1016-1027.
Skerlić, Jovan."Božidar Knežević". U: Istorija nove srpske književnosti, Potpuno i ilustrovano 3. izd. [prema izdanju iz 1921]. Beograd: Rad, 1953, str. 418-420, 423, 484, 510.
Trivunac 1940 = "Svečani skup S. Kr. akademije. G. G. Miloš Trivunac i Vojislav Mišković proglašeni su za prave članove Srpske kraljevske akademije. Pre toga oni su pročitali svoje pristupne besede" ["Boža Knežević, čovek i mislilac"] Politika XXXVII, 11.383 (9. februar 1940), str. 7.
Vujić, Vladimir. "Božidar Knežević". U: Božidar Knežević, Zakon reda u istoriji. Predgovor Vladimir Vujić. Beograd: Izdavačka knjižarnica Gece Kona (Štamparija "Napredak", Pančevo 1920), 1921, str. I-XXIII.
Vujić, Vladimir. "Misli Božidara Kneževića", Narodna odbrana VII, 9 (1932), str. 140-141.
Z(orovavelj) [Vladan Stojanović*], "Kneževićev krug", Srpski narod 8 (27. februar 1943), str. 10.
Žunjić, Slobodan. Istorija srpske filozofije, Beograd: ZUNS, 2014.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their published articles online (e.g., in institutional repositories or on their website, social networks like ResearchGate or Academia), as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
